Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach

Praktyczny komentarz do przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Komentarz to publikacja skierowana do praktyków, która zawiera:

• omówienie wszystkich zmian wprowadzonych w przepisach ustawy, w tym zmiany wynikające z ustawy z 30.3.2021 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw,
• liczne przykłady wyjaśniające zagadnienia złożonego procesu udostępniania informacji o środowisku oraz związanych z tym innych postępowań,
• bogate orzecznictwo sądów administracyjnych, wyznaczające sposób interpretacji poszczególnych przepisów ustawy, a więc wskazujące sposób jej praktycznego stosowania,
• 21 wzorów dokumentów niezbędnych w procesie udostępniania informacji o środowisku.

Komentarz zawiera omówienie najnowszych zmian w przepisach ustawy, które zostały wprowadzone ustawą z 30.3.2021 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw. Zmiany te dostosowują polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej w zakresie dostępu tzw. zainteresowanej społeczności do wymiaru sprawiedliwości w sprawach związanych ze środowiskiem. W tym celu zwiększono uprawnienia przysługujące stronom postępowania i organizacjom ekologicznym w procesie inwestycyjnym.

Najważniejsze rozwiązania przyjęte w znowelizowanych przepisach to:

• zapewnienie organizacjom ekologicznym dostępu do wymiaru sprawiedliwości, jeśli chodzi o proces inwestycyjny prowadzony dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
• rozszerzenie uprawnień stron postępowania i organizacji ekologicznych dotyczących decyzji środowiskowej oraz decyzji następczych, tj. decyzji inwestycyjnych, do których wymagane jest uzyskanie decyzji środowiskowej,
• zapewnienie organizacjom ekologicznym i stronom postępowania – na etapie postępowania odwoławczego od decyzji środowiskowej – możliwości wnioskowania o zastosowanie środków tymczasowych wraz z możliwością złożenia skargi do sądu,
• zapewnienie organizacjom ekologicznym i stronom postępowania – na etapie postępowania sądowego – możliwości wnioskowania o zastosowanie środków tymczasowych dotyczących decyzji środowiskowej zaskarżonej do sądu,
• wprowadzenie rozwiązań, które zapewnią stronom postępowania w sprawie wydania decyzji środowiskowych oraz organizacjom ekologicznym – na określonych warunkach – prawo do wnoszenia odwołań od decyzji inwestycyjnych, a w następnej kolejności – skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych ze względu na ich niezgodność z decyzją środowiskową.

Poszczególne zagadnienia wynikające z przepisów komentowanej ustawy zostały objaśnione w sposób jak najbardziej praktyczny. Unikano skomplikowanych wywodów naukowych, zastępując je praktycznymi wyjaśnieniami pojawiających się problemów, dotyczących np.:

• obiegu dokumentów w procesie udostępniania informacji o środowisku,
• ustalenia, kiedy organ musi udostępnić informacje o środowisku, a kiedy może odmówić ich udzielenia,
• ustalenia, jakie organy powinny wziąć udział w postępowaniu o udzielenie informacji o środowisku.

Komentarz stanowi omówienie wszystkich artykułów ustawy wraz z odwołaniem się do innych aktów prawnych, w tym przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, licznych aktów prawnych wydawanych przez organy Unii Europejskiej, a także do aktów prawnych, które wcześniej regulowały tę problematykę.

W II części komentarza został zawarty zbiór wzorów dokumentów występujących na różnych etapach postępowania przewidzianego w ustawie:

• Wniosek o udostępnienie informacji o środowisku i jego ochronie,
• wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
• Karta informacyjna przedsięwzięcia,
• Wezwanie do uzupełnienia wniosku,
• Wezwanie do uzupełnienia raportu o oddziaływaniu na środowisko,
• Postanowienie regionalnego dyrektora ochrony środowiska o istnieniu konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko,
• Postanowienie regionalnego dyrektora ochrony środowiska o nieistnieniu konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko,
• Postanowienie inspektora sanitarnego opiniujące obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko i o ustaleniu zakresu raportu,
• Postanowienie inspektora sanitarnego opiniujące brak obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko,
• Postanowienie o nienakładaniu obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia polegającego na budowie/przebudowie,
• Postanowienie o nałożeniu obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia polegającego na budowie/przebudowie,
• Postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska opiniujące zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
• Postanowienie inspektora sanitarnego opiniujące zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
• Postanowienie o zakresie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
• Postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
• Obwieszczenie o prowadzeniu dla przedsięwzięcia oceny oddziaływania na środowisko,
• Obwieszczenie o wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
• Postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska o uzgodnieniu realizacji przedsięwzięcia,
• Wniosek o pozwolenie na budowę,
• Decyzja o pozwoleniu na budowę,
• Postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska o uzgodnieniu realizacji przedsięwzięcia w zakresie obszaru Natura 2000.

Dzięki tej publikacji Czytelnik dowie się m.in.:

• Jak wyglądają poszczególne etapy postępowania w sprawie udostępniania informacji o środowisku i jakie w tym zakresie należy złożyć dokumenty?
• Jak kształtuje się stosunek komentowanej ustawy do innych przepisów prawa krajowego regulujących tę problematykę?
• Jak prawo uchwalane przez organy Unii Europejskiej wpływa na polskie przepisy w zakresie udostępniania informacji o środowisku?
• Jakie kategorie informacji podlegają udostępnieniu?
• Jaki krąg podmiotów zobowiązany jest do udostępnienia informacji o środowisku?
• Kiedy organ może odmówić udzielenia informacji i jak w takiej sytuacji postąpić?
• Jakie organy państwowe i w jakim zakresie biorą udział w postępowaniu w sprawie udostępnienia informacji o środowisku?
• Jak wygląda postępowanie w sprawie transgranicznego oddziaływania pochodzącego z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w przypadku przedsięwzięć?
• Jak wygląda postępowanie z dokumentacją w toku postępowania o udostępnienie informacji o środowisku?