Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach

Publikacja stanowi omówienie ustawy z 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1094 ze zm.).

W publikacji omówiono zagadnienia dotyczące m.in.:

• zakresu, definicji i zasad ogólnych ustawy;
• odmowy udostępniania informacji;
• danych zamieszczanych w publicznie dostępnych wykazach;
• dokumentów udostępnianych w Biuletynie Informacji Publicznej;
• udziału społeczeństwa w ochronie środowiska, podejmowaniu decyzji i opracowywaniu dokumentów;
• uprawnień organizacji ekologicznych;
• strategicznej oceny oddziaływania na środowisko;
• oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz na obszar Natura 2000;
• szczególnych rozwiązań dla niektórych inwestycji strategicznych;
• postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko;
• Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska;
• administracyjnych kar pieniężnych.

Komentarz zawiera najnowsze zmiany legislacyjne, wprowadzone m.in.:

• ustawą z 13.7.2023 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1890), wprowadzającą zmiany mające w założeniu usprawnienie procesu uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a także usprawnienie przygotowywania i realizacji inwestycji obszarze ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju. Do najważniejszych zmian dokonanych nowelizacją należy:
  • wprowadzenie nowego działu Va dotyczącego szczególnych rozwiązań dla niektórych inwestycji strategicznych;
  • wprowadzenie obszernego katalogu przedsięwzięć określanych jako „inwestycje strategiczne";
  • wprowadzenie na początkowym etapie postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach obowiązku przeprowadzenia analizy zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, o ile został uchwalony;
  • możliwość wystąpienia przez inwestora z wnioskiem o przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, w przypadku jego lokalizowania na terenie parku krajobrazowego i obszaru chronionego krajobrazu;
  • określenie zasad prowadzenia postępowania w sprawie transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko;
  • wprowadzenie zasad podawania do wiadomości publicznej informacji o wydawanych decyzjach wymagających udziału społeczeństwa;
  • zmiany w zakresie ilości egzemplarzy karty informacyjnej przedsięwzięcia oraz raportu o oddziaływania przedsięwzięcia na środowiskowa, jakie wnioskodawca jest obowiązany przedłożyć w formie pisemnej (drukowanej);
  • wprowadzenie przepisów w zakresie nakładania kar na organy gminy w przypadku niedopełnienia obowiązku informacyjnego w sprawach związanych z wydawaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach;
  • nadanie GDOŚ uprawnienia do przekazywania spraw z zakresu ocen oddziaływania na środowisko związanych z realizacją inwestycji strategicznych do załatwienia innemu RDOŚ niż RDOŚ właściwy miejscowo.
• ustawą z 7.7.2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1688), wprowadzającą zmiany polegające na wymianie odwołań do „studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy" na odwołania do „planu ogólnego gminy", a także usunięciu odwołań do „inwestycji mieszkaniowych i inwestycji towarzyszących realizowanych na podstawie ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących";
• ustawą z 16.6.2023 r. o wielkoobszarowych terenach zdegradowanych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1719), wprowadzającą obowiązek umieszczania w publicznie dostępnych wykazach informacji o ewidencji wielkoobszarowych terenów zdegradowanych oraz informacji na temat decyzji w sprawie poprawy stanu środowiska na wielkoobszarowych terenach zdegradowanych;
• ustawą z 7.7.2023 r. o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1506), wprowadzającą zmiany będące konsekwencją wprowadzenia do przepisów ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych zaproponowanej definicji inwestycji towarzyszącej. Zmiany pozwalają objąć inwestycje towarzyszące regulacjami umożliwiającymi udział społeczeństwa w udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie;
• ustawą z 7.7.2023 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie Krajowego Centrum Przetwarzania Danych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1501), dodającą nowy art. 7a stanowiący, że przepisy ustawy dotyczące strategicznej inwestycji w sektorze naftowym stosuje się również odpowiednio do inwestycji w zakresie Krajowego Centrum Przetwarzania Danych, a także że przepisy ustawy dotyczące decyzji o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w sektorze naftowym wydawanej stosuje się również odpowiednio do decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie Krajowego Centrum Przetwarzania Danych;
• ustawą z 16.6.2023 r. o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 2029), wprowadzającą zmiany dotyczące ochrony wydobywania złóż kopalin.

Publikacja skierowana jest przede wszystkim do adresatów decyzji środowiskowych (a więc właścicieli nieruchomości, inwestorów, najemców), a także pracowników samorządowych, organów administracji publicznej, przedsiębiorców, rzeczoznawców, inżynierów, ekspertów w dziedzinie oceny oddziaływania na środowisko, prawników praktyków oraz sędziów.